Czystość przede wszystkim

Narodziny boga ognia były tragicznym wydarzeniem w życiu Izanagi i Izanami. Podczas przychodzenia na świat Homusubi śmiertelnie poparzył swoją matkę, przez co zmarła. Co ciekawe, aczkolwiek niesmaczne, z ciała, wymiocin, moczu i ekskrementów zmarłej narodzili się kolejni bogowie.

Ten cios spowodował, że Izanagi wpadł w rozpacz. Z jego łez również poczęte zostały kolejne boskie istnienia. Jednakże, smutek ustąpił miejsca wściekłości, w przypływie której Izanagi poćwiartował swego syna. Z jego szczątków także narodzili się kolejni bogowie.

Gdy mąż Izanami uspokoił się, postanowił udać się do Yomi no Kuni (podziemny świat zmarłych, duchów i demonów), aby ożywić swoją ukochaną. Gdy tam dotarł i odnalazł ją, przywitał ją ciepło i błagał, by powróciła z nim do świata żywych. Izanami rzekła, iż żałuje, że nie przybył wcześniej, ponieważ już „pożywiła się już przy palenisku”, przez co powrót będzie teraz bardzo trudny. Summa summarum, zdecydowała, że porozmawia z Bogami Podziemia na ten temat. Odchodząc od Izanagiego w ciemność świata zmarłych poprosiła go, aby nie patrzył na nią. Niestety, Izanagi nie posłuchał swojej żony. Tak stęsknił się za nią i jej obliczem, że stworzył i zapalił pochodnię, a następnie udał się za ukochaną.

Kiedy płomień pochodni oświetlił jej oblicze, Izanagi dostrzegł, iż ciało Izanami rozkłada się i trawione jest przez robaki (mit ten prawdopodobnie dał początek zabobonom prowincji Kazusa, gdzie nie wolno w nocy zapalać pojedynczego światła i rzucać grzebieniem). Widok ten tak go przeraził, że uciekł w kierunku wyjścia z krainy umarłych. Brak poszanowania jej życzenia i wstyd, jakim się przez zdemaskowanie jej okryła, rozzłościł Izanami – wysłała za nim w pogoń „wiedźmy Yomi”, a wraz z nimi osiem istot burzowych oraz hordę (1500) żołnierzy. Izanagi dzielnie opóźniał pościg, rzucając w wojsko wieńcem z głowy i grzebieniem (które zamieniwszy się w winogrono i pędy bambusa odciągnęły większość łakomych straszydeł) i obrzucając oprawców brzoskwiniami. Przyspieszył korku, gdy tylko Izanami, teraz już w postaci demona, osobiście dołączyła do ścigających jej męża istnień. W ostatniej chwili Izanagi opuścił Yomi, a wejście do krainy zatrzasnął przy pomocy wielkiego głazu. Chwilę przed zapieczętowaniem wejścia, on i Izanami ujrzeli się i wypowiedzieli swoją małżeńską przysięgę poprzez rzucenie na siebie nawzajem klątw:

• Izanami przysięgła, że dziennie zabierze do Krainy Umarłych tysiąc ludzi z kraju, w którym rządzi Izanagi,
• Izanagi natomiast poprzysiągł, że w tym wypadku, w jego kraju rodzić się ich będzie tysiąc pięćset.

Istnieje też druga wersja zakończenia tej historii, w której Izanagi dociera do przełęczy w Krainie Umarłych i z własnego moczu tworzy w tym miejscu rwącą rzekę, przy pomocy której odcina się od pościgu. Tutaj również dochodzi do „symbolicznego rozwodu”.

Po takiej przygodzie Izanagi czuł się nieczysty, zdecydował się więc na oczyszczenie w taki sposób, w jaki przystoi Japończykowi. Poszedł do strumienia i zażył w nim kąpieli. Z jego brudnego odzienia i nieczystości jego ciała powstały kolejne pomniejsze bóstwa (takie jak bóg niepomyślności Magatsuhi czy bóg czystości Naobi oraz różne bóstwa morskie). Ponadto, podczas mycia oczu i nosa, powołał do życia trzy najważniejsze bóstwa, jakie zna mitologia japońska:

• Amaterasu (bogini słońca, zrodzona z obmycia lewego oka),
• Tsukiyomi (lub: Tsukuyomi; bóg księżyca, zrodzony z prawego oka),
• Susano (lub: Susa no O; bóg wiatru i burzy, zrodzony z nosa).

W zależności od tego, z jakiego źródła mitu korzystamy, możemy także natknąć się na wersję narodzin Amaterasu, w której jest ona owocem seksualnego zbliżenia Izanagiego i Izanami.

Jeżeli komukolwiek do tego momentu mitologia Japonii wydawała się skomplikowana, to zapewniam, że prawdziwa „Moda na sukces” dopiero przed nami 🙂

---

Źródła:

• Littleton C. Scott – Japanese Mythology
• Paul Varley – Japanese Culture
• Matsumae Takeshi – Early Kami Worship w „The Cambridge History of Japan – Ancient Japan”, Cambridge University Press
• Edwin A. Cranston – Asuka and Nara culture: literacy, literature, and music w „The Cambridge History of Japan – Ancient Japan”, Cambridge University Press
• Delmer M. Brown – The early evolution of historical consciousness w „The Cambridge History of Japan – Ancient Japan”, Cambridge University Press
• Tomasz Rejmanowski – Mitologia japońska